Nigdy nieodnalezieni Żołnierze Wyklęci – Stanisław Grabowski ps „Wiarus”, „Szalony Stasiek”

fot. unsplash.com

To jeden z najzdolniejszych żołnierzy antykomunistycznego podziemia na Mazowszu. Przez całe życie strachowi śmiał się w twarz i nie uwierzył w amnestię. Zginął od zasadzki zorganizowanej przez UB, jednak jego ciała nigdy nie odnaleziono.

Sielankowa młodość

Stanisław Grabowski urodził się w 1921 roku w Grabowie Starym. Już od najmłodszych lat wpajano mu teorie patriotyczne. Rodzina, w której się wychował, miała bardzo silne, narodowo- wyzwoleńcze korzenie, które mały Grabowski chłonął jak gąbka. Sielankowy czas spędzany na edukacji skończył się wraz z rozpoczęciem II Wojny Światowej.

Wtedy to nie pytając nikogo o zgodę, zapisał się do wojska i działał w konspiracji. Wtedy to zaczął używać pseudonimu „Wiarus”, który będzie mu towarzyszyć przez długi czas. Kiedy Armia Czerwona wkroczyła na tereny Białegostoku, pozostał w ukryciu. Już w pierwszych miesiącach 1945 roku wstąpił do 3 Brygady Wileńskiej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Dzięki temu brał udział w największej bitwie polskiego podziemia niepodległościowego pod Gajrowskimi.

Amnestia i ponowna partyzantka

Ogólna amnestia sprawiła, że w 1947 Stanisław Grabowski postanowił się ujawnić. Szybko jednak zrozumiał, że nie była to dobra decyzja. Postanowił wrócić więc do lasu, skąd przez pięć lat dowodził własnym oddziałem. Był bardzo niebezpieczny, a miejscowa ludność nazywała go „Szalonym Staśkiem”. Stało się to po jednej z wielu prowadzonych przez niego akcji w prawdziwie brawurowym stylu.

Zginął w walce, 22 marca 1952 roku, wskutek zasadzki zorganizowanej przez UB. Kiedy zabrakło dowódcy, jego oddział nie działał już tak sprawnie, by w końcu rozwiązać pod koniec tego samego roku. Nie wiadomo do końca, gdzie pochowano „Wiarusa”. Jedna z opcji zakłada, że gdzieś na terenie siedziby Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa w Wysokiem Mazowieckiem. Jednak po pracach budowlanych, jakie miały tam miejsce w 1956 roku, odnalezienie ciała jest praktycznie niemożliwe.